Muğla Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen Stratonikeia Gladyatörleri belgeselinin özel gösterimi Gazi Mustafa Kemal Atatürk Kültür Merkezi'nde gerçekleştirildi. Stratonikeia Antik Kenti’nin zengin tarihine ışık tutan yapay zeka destekli belgeselin gösteriminin ardından Prof. Dr. İlber Ortaylı ve Prof. Dr. Celal Şengör’ün katılımıyla bir söyleşi düzenlendi.
Vatandaşlardan Stratonikeia Gladyatörleri Etkinliğine Yoğun İlgi
Etkinliğe Kıyı Ege Belediyeler Birliği ve Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras ev sahipliğinde Muğla Milletvekili Selçuk Özdağ, Menteşe Belediye Başkanı Gonca Köksal, Yatağan Belediye Başkanı Mesut Günay, Köyceğiz Belediye Başkanı Ali Erdoğan, Muğla Ticaret Odası Başkanı Bülent Karakuş, EPOS7 Derneği Başkanı Arzu Sabancı, Stratonikeia Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Bilal Söğüt ve çok sayıda vatandaş katıldı.
Kazı Alanı Ziyaret Edildi
Belgesel gösterimi öncesinde Prof. Dr. İlber Ortaylı ve Prof. Dr. Celal Şengör, Stratonikeia Antik Kenti’ni ziyaret ederek yürütülen kazı çalışmaları hakkında bilgi aldı. Kazı Başkanı Prof. Dr. Bilal Söğüt, 2024 yılı kazılarında toplam 762 eserin gün yüzüne çıkarıldığını belirterek, bunların 592’sinin antik döneme, 170’inin ise Türk dönemine ait olduğunu aktardı. Söğüt, Stratonikeia’nın yalnızca antik dönemde değil, Türk Beylikleri döneminde de önemli bir merkez olduğunu vurguladı.
Prof. Dr. Ortaylı: “Arkeoloji ve Sanat El Ele Gitmeli”
Stratonikeia Gladyatörleri söyleşisinde konuşan Prof. Dr. İlber Ortaylı, Stratonikeia’nın arkeolojik önemine değinerek, “Burada yürütülen kazı çalışmaları büyük bir titizlikle sürdürülüyor. Arkeoloji, yalnızca geçmişi gün yüzüne çıkarmakla kalmaz, aynı zamanda bilim ve sanatın kesiştiği noktadır” ifadelerini kullandı.
Ortaylı, yapay zekanın belgesel yapımındaki kullanımını olumlu değerlendirse de sanatın her zaman teknolojinin önünde olması gerektiğini vurgulayarak, “Sanatçılığımızı, kameramızı, dekorumuzu ve tarih bilgimizi ön plana çıkarmalıyız” dedi.
“Arkeolojik kazılarla Türkçe İlim Dili Oldu”
Ayrıca Bizans dönemi eğitimine ve Türkçe’nin arkeoloji alanında bir ilim dili haline gelmesine de değinen Ortaylı, “Türkçe, yapılan kazılar ve bilimsel raporlarla arkeoloji literatüründe güçlü bir yer edindi. Türkiye, arkeolojik eserler açısından dünyanın en zengin coğrafyalarından biri. Burada yalnızca Anadolu medeniyetleri değil, Mısır’a kadar uzanan geniş bir kültürel miras da bulunuyor” ifadelerini kullandı.
“Biz Aslında Hepimiz Birer Gladyatörüz”
Ortaylı, Stratonikeia’nın tarih boyunca birçok medeniyetin kesişim noktası olduğunu belirterek, “Karia bölgesi, Helen ve Pers kültürlerinin bir araya geldiği bir yer. Buranın tarihini anlamak için hem Yunan hem de İran kültürünü iyi bilmek gerekir. Geçmişte olduğu gibi bugün de zorluklarla karşı karşıyayız. Bu yüzden tarih bilinci çok önemli. Biz aslında hepimiz birer gladyatörüz” diyerek sözlerini tamamladı.
Prof. Dr. Şengör: “ Geçmişi keşfetmek yetmez, onu anlayıp geleceğe taşımak gerekir”
Prof. Dr. Celal Şengör: “Biz burada, antik dönemdeki gladyatör dövüşlerinden Bizans ve Osmanlı dönemine kadar uzanan çok katmanlı bir tarihi görüyoruz. Stratonikeia’da yapılan kazılar ve buradan çıkan eserler, Anadolu’nun ne denli büyük bir kültürel mirasa sahip olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor. Ancak, geçmişi yalnızca keşfetmek yetmez; onu anlamak ve geleceğe taşımak da gerekir. Yapay zeka ile hazırlanan bu belgesel, tarih anlatımında yeni bir dönemin kapısını aralıyor” dedi.
Başkan Aras: “Tarihini Bilmeyen Toplumlar, Geleceklerini İnşa Edemez”
Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras, Stratonikeia’nın teknoloji ile buluşturulmasından duyduğu memnuniyeti dile getirerek, “Muğla’da 110 antik kent bulunuyor ve her biri kendine özgü bir tarihe sahip. Letoon’dan Labranda’ya, Halikarnas’tan Knidos’a kadar uzanan bu geniş kültürel mirasın korunması ve tanıtılması büyük önem taşıyor. Antik dönemde büyük tiyatrolara sahip bu kentlerin bugün geldiği noktayı düşündüğümüzde, geçmişten aldığımız mirası yeterince ileri taşıyamadığımızı görüyoruz. Oysa tarihini bilmeyen toplumlar, geleceklerini inşa edemez” dedi.
Tarihimiz, antik çağlardan başlayarak Anadolu’nun Türk yurdu haline gelmesi, 600 yıllık Osmanlı dönemi ve Cumhuriyet ile devam eden geniş bir süreci kapsar. Geleceğimizi, bu köklü tarih üzerine inşa etmeliyiz. Bu anlamda bugün burada yapay zeka teknolojisi ile geçmişi buluşturmanın, o dönemi yansıtan belgeseli vatandaşlarımıza izlettirmenin ve tarihimizi yaşatmanın mutluluğunu yaşıyoruz” dedi.